Ένα μουσείο για ένα χωριό: πρόταση δημιουργίας και διαχείρισης τοπικού μουσείου στην Κάτω Βασιλική Αιτωλοακαρνανίας
Τίτλος:
A museum for a community: proposal for the creation and management of a local museum at Kato Vassiliki Aitoloakarnanias
Κύρια Υπευθυνότητα:
Βασιλακοπούλου, Ιωάννα Γ.
Επιβλέπων:
Γκαζή, Ανδρομάχη
Θέματα:
Πολιτιστική κληρονομιά, Προστασία της Μουσεία -- Κοινωνικές απόψεις Local museums Museums and community Cultural property -- Protection Museums -- Social aspects
Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Περίληψη:
Δύναται ένα τοπικό μουσείο μνήμης να αποτελέσει προϊόν γόνιμης συνεργασίας ανάμεσα στον ερευνητή και στην τοπική κοινότητα; Μπορούν να επιστραφούν στην κοινότητα τα αποτελέσματα των ερευνών που διεξάγονται για αυτή σε ακαδημαϊκά πλαίσια; Βασική παραδοχή της παρούσας μελέτης είναι η σύλληψη του προτεινόμενου μουσείου ως τόπου μνήμης∙ όχι με την έννοια της απλής συλλογής και έκθεσης αντικείμενων αλλά ως ζωντανού οργανισμού, ως τόπου εγγραφής και αναπαραγωγής συλλογικής και ατομικής μνήμης, επίσημης και ανεπίσημης ιστορίας, κύριας αφήγησης και μικρών ιστοριών∙ αλλά και ως χώρου παραγωγής νέας μνήμης που ενθαρρύνει την ανακατασκευή του τοπικού παρελθόντος, τη σύνδεση της κοινότητας με το παρόν και την πορεία της στο μέλλον. Η μνήμη γίνεται, έτσι, αντιληπτή ως η κοινή περιοχή, ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο μουσείο και στην κοινότητα. Η υπό-μελέτη κοινότητα διερευνάται μέσα στο χώρο και στο χρόνο, με βασικούς άξονες τη γεωγραφική θέση και φυσιογνωμία, την ιστορία και το αρχαιολογικό ενδιαφέρον, την κοινωνική και οικονομική οργάνωση. Μέσω της μελέτης αρχαίων πηγών, περιηγητικών κειμένων, αρχείων, τοπικής και διεθνούς βιβλιογραφίας και αρθρογραφίας, καθώς και μέσω της διενέργειας επιτόπιας παρατήρησης και ενδεικτικών συνεντεύξεων προσεγγίζεται η ιδιαίτερη πολιτιστική ταυτότητα του τόπου και των ανθρώπων του. Πρωταρχικός αναδεικνύεται, εδώ, ο ρόλος των επιστημών της προφορικής ιστορίας και της χορολογίας. Αν η προφορική μαρτυρία και η μουσειακή έκθεση αποτελούν επικοινωνιακές πράξεις, αφηγήσεις που εμπεριέχουν λεκτικές αλλά και κινητικές συνιστώσες, κάθε απόπειρα ερμηνευτικής τους προσέγγισης οφείλει να είναι διεπιστημονική. Η δημιουργία του προτεινόμενου μουσείου απαιτεί την επιβεβαίωση της αναγκαιότητας που εξυπηρετεί, πρωταρχικά, σε τοπικό επίπεδο και, ακολούθως, στα πλαίσια μιας ευρύτερης πολιτιστικής πολιτικής. Η διαχείριση του μουσείου προϋποθέτει τον καθορισμό του οράματος, των στόχων και των λειτουργιών του καθώς και των μέσων για την επίτευξή τους. Με άξονα τη διαλεκτική σχέση μουσείου-τοπικής κοινωνίας, με εννοιολογικό και πρακτικό εργαλείο της έννοια της μνήμης και με βασικό προαπαιτούμενο την αναγνώριση, την καταγραφή και τη διαχείριση του τοπικού πολιτιστικού κεφαλαίου, το προτεινόμενο μουσείο δύναται να λειτουργήσει ως μοχλός ενεργοποίησης και δραστηριοποίησης της κοινότητάς του.
Abstract:
Is it possible for a local community museum to constitute an outcome of a fruitful partnership between the researcher and the community? Could the results of academic researches reach the community? Principal consensus of the current study is the perception of the suggested museum as a memory landscape∙ not in terms of mere collection and exhibition of objects of the past but in the sense of a living organization, as a place of transcribing and reproducing collective and personal memory, formal and informal history, main narration and short stories∙ moreover as a space of creating new memory that embraces the reconstruction of the past, the connection with the present and the walk towards the future. Memory is conceived as the link between the museum and its community. While the community under study is approached through space and time, main parameters of the study such as the geographical place, the historic and archeological interest, the socioeconomic structure are being taken into consideration. Thorough study of ancient resources, sightseer texts, archives, local and international bibliography and arthrography, as well as fieldwork observation and indicative interviews allow the exploration of the unique cultural identity of the community and its people. The sciences of oral history and choreology play a principal role here. If oral testimony and museum exhibition are communicative acts, narrations that involve both oral as well as kinetic parameters, then every hermeneutic attempt ought to be interdisciplinary. Creating the museum calls for the confirmation of the necessity that it serves, primarily, in local level and, subsequently, in terms of a broader cultural policy. Managing the museum requires to set out its vision, its goals and its functions, as well as to define the means for their accomplishment. Acknowledging the dialectic relationship between museum and community as central axis, adopting the concept of memory as theoretical and practical tool, recognizing, recording and managing the local cultural capital, the suggested museum does have the potential to act as a mainspring for enabling and energizing its community.
Περιγραφή:
Διπλωματική εργασία - Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, ΠΜΣ "Πολιτιστική Διαχείριση", 2015
